سلام!
بعد از چند ماه وقفه، فرصتی شد تا وبلاگ رو با تجربه ای از انجام یک فرصت مطالعاتی شش ماهه به روز کنم. سعی دارم مطالب مربوطه را در چند بخش بطور کامل طی چند روز آتی منتشر کنم تا دوستان علاقمند استفاده کنند.
فرصت مطالعاتی دوره دکتری که خیلی از دانشجویان به استفاده از آن راغب هستند، امکانی است که برای به انجام رساندنش مسیر پر فراز و نشیب و پروسه ای طولانی وجود دارد که مستلزم انگیزه بالا و تلاش خستگی‌ناپذیر است. بخصوص اینکه راهنمای جامع و یکپارچه‌ای که تمام جزئیات و مراحل اداری و ... آنرا پوشش داده و اطلاعات لازم را در اختیار داوطلبان قرار دهد وجود ندارد و قوانین و بخشنامه‌های متغیر و حتی نوسانات نرخ ارز دائما بر فرایندهای آن تاثیر می‌گذارد. گرچه بعضی از دانشجویانی که این دوره را گذراندند به روش‌های مختلف تجارب خود را بازگو نمودند.
هدف از نگارش این مطلب به اشتراک گذاشتن بخشی از تجربه انجام فرصت مطالعاتی دوره دکتری بنده (در دانشگاه آمستردام) است که با مشاوره، همراهی صمیمانه و مساعدت مدیر گروه محترم (سرکار خانم دکتر ناخدا) و اساتید محترم گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه تهران (بخصوص سرکار خانم دکتر فهیم‌نیا) و همچنین استاد عزیز سرکار خانم دکتر حسینی بهشتی از پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران اتفاق افتاد.
قبل از ورود به فرایند اخذ پذیرش از دانشگاه مقصد و جلب موافقت دانشگاه محل تحصیل حتما نکات کلی زیر را مدنظر داشته باشید:
علاوه بر داشتن انگیزه و انرژی کافی و همچنین هدف معین پژوهشی؛ نکته مهمی که به عقیده حقیر باید در رابطه با قدم گذاردن به این مسیر مد نظر قرار دهیم این است که آیا آورده‌های این سفر طولانی خصوصا به لحاظ علمی و تجربه زندگی در محیط جدید شش ماهه، برای ما بیش از هزینه‌هایی (به لحاظ مادی، وقت و انرژی) است که برای آن می پردازیم؟
توجه به روحیات خودمان و میزان قدرت تطابق با محیط جدید زندگی و مواجه شدن با فرهنگ و زبان کاملا متفاوت هم نکته‌ای است که باعث می‌شود به قول قدیمی‌ها بی گدار به آب نزنیم، چراکه گاهی تعاریف اغراق آمیز و دور از واقعیت از این فرصت‌ها و بیشتر محیط زندگی متفاوت باعث می‌شود دانشجویان وقت، هزینه و انرژی خود و سیستم آموزشی را هدر داده و رفتار و ماحصل سفرشان در حد یک مسافرت توریستی تنزل پیدا کند، در محیط حل شده و هدف اصلی را بطور کلی فراموش کنند.
اما همانقدر که برخورد احساسی و بدون برنامه ریزی دقیق با این فرصت می‌تواند زیان آور باشد؛ انجام هدفمند آن می‌تواند توشه ای به اندازه یک عمر برای فرد فراهم کند. لمس بسیاری از حقایق زندگی در مکانی دور از وطن، گفتگو با زبانی جز زبان مادری، لزوم مدیریت هزینه‌ها و شرایط اقتصادی، برخوردهای اجتماعی متفاوت با نکات مثبت و منفی و از همه مهمتر درک محیط آکادمیک متفاوت با نقاط مثبت فراوان (نظر شخصی بنده)، تجربه شیوه تدریس اساتید و نحوه رفتار و تعامل آنها با دانشجویان و ارتباط گیری با صاحبنظران رشته در دیگر دانشگاه‌ها می‌تواند دیدگاه ما را وسیع‌تر کند. در واقع این سفر در معنای حقیقی خودش به نوعی سفر از سطح به عمق است و باعث ارتقاء جهان بینی و به چالش کشیدن خویش است. جایی که دانشجو تجربه شش ماه دوری از دوستان و عزیزان را دارد و این تنهایی و خلوت فرصت مغتنمی می‌شود برای تمرکز بر مطالعه و پژوهش، تحلیل و آزمون روحیات خود و به نوعی آمادگی بیشتر برای دست و پنجه نرم کردن با اتفاقات زندگی (چه حیات علمی و پژوهشی و چه اجتماعی).
ادامه دارد...
